اعتماد به نفس در کودکان
اعتماد به نفس کودک مهم ترین عامل برای مقابله کودک با چالش هایی که در بزرگسالی با آن رو به رو می شود است . اعتماد به نفس یک فرد عمدتا در دوران کودکی شکل می گیرد ، کودکان با اعتماد به نفس معمولا در آینده بزرگسالی هستند که بیشتر از زندگی خود لذت می برند و کمتر با افسردگی مواجه می شوند .
نشانه های کمبود اعتماد به نفس در کودکان
- کودک خود را تاتوان و حقیر می بیند .
- عدم توانایی در تصمیم گیری های ساده .
- ترس کودک از انجام کار های جدید .
- دوست دارد شبیه افراد دیگری باشد .
- کودک به آینده امید وار نیست .
- به کودکان کم سن تر از خودش زورگویی می کند .
- در مدرسه یا کلاس در کم صحبت می کند .
- در رویارویی با شرایط جدید دچار استرس می شود .
- نیاز زیادی به توجه و تشویق بروز می دهد .
- به سختی احساساتش را بیان میکند .
کمبود اعتماد به نفس برای کودک چه عواقبی دارد ؟
کمبود اعتماد به نفس کودک باعث می شود پس از دوران کودک در دوران نوجوانی توانایی ارتباط با همسالان خود را نداشته باشد و یک نوجوان گوشه گیر و منزوی شود ولی با رعایت یک سری اصول تربیتی می توان بچه ها را از همان دورانی کودکی با اعتماد به نفس بالا تربیت کرد .
روش های بالا بردن اعتماد به نفس کودک
• به کودک عشق بورزید
وقتی کودک متوجه شود والدینش در همه شرایطی او را دوست دارند باعث ایجاد دلگرمی و اعتماد به نفس در کودک می شود . به کودکاتان صرف نظر از توانایی ، رفتار و اخلاقش عشق بورزید . عشق ورزیدن به کودک موجب می شود کودک پشتوانه محکم والدینش را حس کند .
• توجه به کودک
توجه به کودک باعث می شود کودک احساس ارزشمند بودن کند . زمانی که به حرف ها و رفتار کودک توجه نشان می تدهید این پیغام را به کودک میرسانید که تو برایم مهم و ارزشمند هستی .
مثلا زمانی که در حال کار با کامپیوتر یا موبایل خود هستید و کودک شما می خواهد نقاشی کشده شده اش را به شما نشان دهد ، چند دقیقه از آن وسیله دست بردارید و توجه خودتان را به کودک و نقاشی اش بدهید ، از او درباره جزئیات نقاشی سوال کنید و بخواهید برایتان توضیح دهد .
• بگذارید اشتباه کند
کودکان را پس از انجام کار اشتباه تنبیه نکنید ، بهتر است او را تشویق به انجام درست آن کار کنید . مثلا اگر کودک اسباب بازی هایش را خراب می کند او را تشویق کنید که اگر اسباب بازی هایش را خراب نکند می تواند آخر ماه یک اسباب بازی جدید داشته باشد .
• خودتان هم اعتماد به نفس داشته باشید
بزرگترین الگو کودکان پدر و مادر هستند . اگر کودک ببیند پدر و مادرش انسان های دارای اعتماد به نفس و امیدواری هستند خود به خود عزت نفس و اعتماد به نفس کودک هم افزایش پیدا می کند .
• با کودک بازی کنید
قبلا راجع به بازی کودکان و اهمیتش در رشد و تربیت و همچنین اعتماد به نفس در کودک در دنیای کودک کیدیا توضیح داده ایم ، بازی کردن کودکان نقش مهمی در ارتباط او با دنیای اطرافش دارد ، همراهی کردن پدر و مادر در بازی کودک بسیار کمک کننده به اعتماد به نفس بچه است .
• تشویق کنید ?
کودکتان را به ازای کار های خوب و مثبتی که انجام می دهد تشویق کنید گاهی اوقات برای او جایزه ای تعیین کنید ، این کار علاوه بر اینکه باعث می شود کودک به کار خوب تشویق شود احساس ارزشمندی را هم در کودک تقویت می کند
• استعداد کودک را پرورش دهید
توجه به استعداد کودک باعث می شود کودک در زمینه های دیگر علاوه بر استعدادش هم بهتر شود ، مثلا اگر کودک شما به شنا علاقه دارد او را در انجام این ورزش تشویق کنید و بگویید تو در شنا کردن بسیار ماهر و مستعد هستی و به مرور می بینید علاوه بر ورزش مورد علاقه اش در درس خواندن و دیگر فعالیت هایش هم پیشرفت می کند .
• بگذارید ریسک و ماجراجویی کند
از ریسک کردن و ماجراجویی سالم کودک هراس نداشته باشید ، مانع شدن والدین از انجام بعضی کار های کودکان باعث می شود کودک ترس از شکست پیدا کند و اساس کند از پس کاری بر نمی آید ، محیط را برای ماجراجویی کودک امن کنید و بگذارید خودش را به چالش بکشد .
مثلا زمانی که کودکاتان میخواهد یک میوه پوست بکند او را به دلیل خطرناک بودن چاقو از این کار منع نکنید ، بهتر است با کودک همراه شوید و به او کمک کنید تا میوه را پوست بکند . یا به دلیل احتمال افتادن از اسکیت او را از اسکیت بازی کردن منع نکنید ولی استفاده از کلاه و لوازم ایمنی را به او آموزش دهید .
• به او مسولیت بدهید
برخی کار هایی که انجامشان در توان کودک است را به او واگذار کنید با این کار هم مهارت های زندگی را در کودک تقویت کرده ای هم حس ارزشمند بودن را به او منتقل کرده اید . به طور مثال از کودک بخواهید در درست کردن سالاد به شما کمک کند .
• نظر کودک را بپرسید
پرسیدن نظر کودک در برخی مسائل حس اهمیت دادن و مهم بودن را منتقل می کند و موجب افزایش اعتماد به نفس کودک می شود .
مثلا هنگام تغییر دکوراسیون منزل از کودک نظر خواهی کنید یا هنگام خرید لوازم جدیدی برای خانه از او هم کمک بخواهید .
چه کار هایی باعث تضعیف اعتماد به نفس کودک می شود ؟
• مقایسه فرزند با دیگران
کاملا طبیعی است که کودکان هم مانند بزگسالان دچار خطا و اشتباه می شوند . در این مواقع بهتر است به جای سرزنش کودک و مقایسه او با همسالانش ، مشوق او برای جبران خطا هایش باشید .
• به کودک فرصت یادگیری نمی دهید
کودک نیاز دارد تا با چالش های مختلف رو به رو شود و خودش را محک بزند ، بنابر این سعی نکنید مدام کودک را از انجام کار های چالش بر انگیز و کنجکاوی باز دارید . مثلا زمانی که کودک به شطرنج علاقه به او نگویید “شطرنج ورزش بیهوده ایست بهتر است بسکتبال بازی کنی” بگذارید کودک کشف کند .
• به حرفتان عمل نمی کنید
والدینی هستند که کودک را به رفتار و کار هایدرست تشویق می کنند اما خودشان پایبند به آن رفتار نیستند ، والدین به عنوان الگو شخصیتی کودک باید در انجام دادن کار های درستی که به کودک یاد می دهد پیش قدم باشد .